Start project Schrijven in het oude Mesopotamië.
Op 17 mei ging het project "Schrijven in het oude Mesopotamië" van start op het Christelijk Gymnasium Utrecht. Expert docent Sumerisch Drs. Theo Krispijn kwam helemaal van de Universiteit Leiden om 9 studenten kennis te laten maken met het spijkerschrift.
| Theo Krispijn is assyrioloog, een wetenschapper die zich bezighoudt met het oude Mesopotamië. Dat is het gebied tussen de rivieren de Eufraat en de Tigris, waar tegenwoordig de landen Irak en Syrië liggen. In dit gebied is één van de oudste ons bekende geschriften gevonden. Ze dateren van ongeveer 3000 jaar voor Christus. Men denkt dat in dit gebied of in Egypte voor het eerst taal werd opgeschreven. |
klik voor een grotere versie |
|
|
klik voor een grotere versie |
Er werd in eerste instantie nog niet op papier (of perkament of papyrus) geschreven, maar op kleitabletten. Die eerste kleitabletten ontstonden doordat zogeheten "fiches", die werden gebruikt in de handel en die de voorloper van ontvangstbewijzen of kwitanties zijn, in klei werden gedrukt. Later ontwikkelde zich dat tot het drukken met een pen in kleitabletten : het spijkerschrift. Het is verder geëvolueerd van een schrijftaal met afzonderlijke tekens voor ieder begrip of woord of klankteken (een graanteken voor "graan"of een varkenskop, voor "varken" of het gebruik van een klankvorm voor een woord met dezelfde klank), tot een abstracte/gestyleerde vorm bestaande uit spijkervormige krasjes. Vandaar de term "spijkerschrift".
 |
 |
|
Om teksten te kunnen vertalen moet je natuurlijk ook veel over de plek, de cultuur en de geschiedenis weten. Het is dus belangrijk om de geografie te bestuderen, maar ook om opgravingen en historisch onderzoek te doen.
Nadat Theo Krispijn kort de geschiedenis van het gebied en de ontwikkeling van het spijkerschrift heeft behandeld, gingen de studenten proberen om het woord "koning" uit drie verschillende teksten te ontcijferen. Eerst uit een oud-perzisch geschrift, dat is een alfabetisch schrift, dus een apart letterteken per taalklank. De twee andere teksten zijn in een syllabisch (lettergreep- of woord-) schrift, waarbij ieder teken meerdere taalklanken of zelfs een heel woord weergeeft : elamitisch en babylonisch.
 |
 |
|
Het lukte iedereen om het woord in de drie teksten te vinden. De oud-perzische tekst is het moeilijkst. De volgende keer zal het meegegeven huiswerk worden behandeld en zal er onder andere worden geschreven in spijkerschrift.
|
|
|
De studenten waren aan de lippen van Theo Krispijn gekluisterd. Het is een genot om iemand met zo'n grote kennis te horen vertellen. Het zou niets verbazen als dit project tot een paar toekomstige assyriologen gaat leiden.
 |
 |
Theo Krispijn is ook expert op het gebied van (heel) oude muziekinstrumenten. Hij heeft een harp uit de tijd van Mesopotamië nagebouwd en uitgezocht hoe je daar het oudste stuk genoteerde muziek (in spijkerschrift uit 1400 voor Christus) op kunt spelen. Het is een hymne aan de maangodin Nikkal. Hier een moderne interpretatie (met gitaren en "beats") en hier een meer originele met daarachter de tekst gelezen door Theo. Deze muziek komt van de website van Tigershade uit Engeland.
